Autorzy: Mateusz Graczyk, Bartłomiej Skowronek, Dariusz Nitecki, Agata Architekt
Inwestor : Centralny Ośrodek Sportu
Lokalizacja : Warszawa
Kategoria: Użyteczność publiczna
Powierzchnia: 24 500.0 m²
Rok: 2022
Zakończyliśmy projekt remontu hali widowiskowo-sportowej Torwar I dla Centralnego Ośrodka Sportu. Przywrócimy zabytkowemu budynkowi pierwotną kolorystykę oraz przez iluminację wydobędziemy historyczną artykulację elewacji. Obecną identyfikację wizualną zamienimy na neony. Zdobyliśmy pozytywną opinię Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz otrzymaliśmy decyzję o pozwoleniu na remont. Prace rozpoczną się w 2023 roku.
Obiekt przez lata wpisał się w mapę charakterystycznych punktów Warszawy. Pierwotna funkcja lodowiska została zastąpiona, budynek jest obecnie miejscem organizacji najważniejszych koncertów, wydarzeń kulturalnych i sportowych. A dodatkowo posiada ciekawą historię, którą mieliśmy okazję zbadać.
Obszar, na którym wzniesiono istniejący COS Torwar, do lat 50. XX wieku miał całkowicie odmienną urbanistykę. Na planie z 1935 roku i fotoplanie wykonanym bezpośrednio po zakończeniu wojny, zwraca uwagę intensywna zabudowa o charakterze mieszkalnym i warsztatowym.
Po 1945 roku, w ramach przebijania trasy łazienkowskiej, zrujnowane zabudowania pomiędzy Czerniakowską, Fabryczną i Przemysłową zostały w dużym stopniu rozebrane.
Plan Warszawy, 1936 r., źródło: mapa.um.warszawa.pl
Powstała trasa łazienkowska, która rozdzieliła osiedle na pół. W części południowej zarezerwowano teren pod budowę publicznego lodowiska nazwanego „Torwar”. Obiekt powstawał w kilku etapach, a jego projektantem byli Julian Brzuchowski i Dantua Breda. Pierwotnie, około 1953 roku powstało odkryte lodowisko otoczone czworobokiem trybun na ponad 7000 widzów.
W kolejnym etapie prac już w drugiej połowie lat 60. XX wieku rozpoczęto wznoszenie ścian osłonowych za trybunami oraz wspornikowo wysuniętego zadaszenia. Projekt opracował zespół W. Humnicki, R. Piekarski W. Stocki, a w konstrukcji wspornikowo wysuniętych połaci dachów zastosowano kablobeton (po raz pierwszy w Polsce).
Należy podkreślić wysoką jakość architektury obiektu sportowego po jego rozbudowie w końcu lat 60. XX wieku. Czytelne są w niej bowiem echa i nawiązania do architektury klasycznej w formie rzędów monumentalnych kolumnad, horyzontalnej kompozycji urozmaiconej portykami i przeźroczami.
Poniżej: widoczna elewacja frontowa z mozaika wypełniającą pole po stronie wschodniej.
Autorką wystroju plastycznego elewacji w formie czterech kompozycji malarskich wykonanych techniką mozaiki była Hanna Żuławska (1908-1988). Na podstawie odkrywek wykonanych w dwóch miejscach płyciny od strony północnej ustalono, że mozaiki nie zachowały się – zostały najprawdopodobniej usunięte w latach 90. XX wieku w trakcie modernizacji obiektu.
Do lat 90-tych obiekt nie miał dachu.
Poniżej zdjęcia z początku lat 90-tych.
Z końcem lat 90-tych XX wieku obiekt został zmodernizowany ponownie – wykonano pełne zadaszenie wnętrza w oparciu o konstrukcje stalowych wiązarów i dobudowano od strony południowej rozbudowany architektoniczne blok pełniący funkcję biurowo-recepcyjną, a także nieco mniejszą przybudówkę od strony północnej, zasłaniającą częściowo portyk. Niższą część budynku oblicowano cegłą klinkierową.
Rozbudowa frontu budynku z 1999 roku.